Bu yazıyı 3 dakika 6 saniyede okuyabilirsiniz.
Son yıllarda daha sık gördüğümüz bitkisel sütler nedir, ne işe yararlar?
Birçoğumuz sağlıklı yaşam tariflerini okuyoruz ama kullanılan malzemeleri incelediğimizde kafamız karışıyor. Cheesecake alışık olduğumuz gibi gözüküyor ama içerisinde süt, yumurta bulunmuyor. Artık yeni içerikler kaju, hindistancevizi yağı ve sütü, badem, fındık gibi kuruyemiş ürünleri oldu.
Artık hayvansal gıda maddeleri diye adlandırdığımız birçok malzeme, çiğ kuruyemiş ürünlerinden ya da pirinç, yulaf ve kinoa gibi tahıllardan elde ediliyor.
Birçok farklı bitkisel bazlı gıdayı çok kolay bir şekilde bu bahsettiğimiz formlara sokabiliyoruz. Sadece yaratıcı şefler değil, evlerimizde bizler de kremalı makarnayı, pastane ürünlerini, pudingleri sadece bitkisel gıdalarla hazırlayabiliriz. Yani artık her şeyin sütünü çıkarabiliyoruz. Peki neden ve nasıl?
Dünya nüfusunun yüzde 75’inin laktoz hassasiyeti olması bu pazarın büyümesinin en büyük sebebi. Vegan beslenen kişilerin sayısının artması ve inek sütü tüketiminin aslında sağlığa çok yararlı olmadığının ortaya çıkması da diğer sebepler.
Kaju, badem, fındık, ay çekirdeği gibi birçok farklı kuruyemiş ürününden süt, yoğurt, peynir ve krema elde edilebiliyoruz bugün. Süt üretimindeki süreç oldukça basit. Kullanacağınız kuruyemişleri minimum 8 saat boyunca suyun içerisinde bekletin. Sonraki gün bekleyen suyu süzüp, bu kuruyemişleri blenderın içinde çevirin. Kuruyemiş miktarının üç katı kadar su ekleyip karıştırın. Daha tatlı alternatifler için, blenderdaki karışımın içerisine hurma veya agave şurubu gibi tatlandırıcılar ekleyebilirsiniz. Sonrasında bir tülbent veya sadece bu süzme işlemi için satılan süzme bezlerini kullanarak karışımı cam bir kaba süzün. Elde ettiğiniz sütü 4 gün buzdolabında saklayabilirsiniz.
Bunu yaparken elimizde yüksek miktarda posa kalıyor. Bu posayla da kraker, smoothie veya kurabiye yaparak değerlendirebiliriz.
Ev üretiminde bu posaları kullanmak kolay ama 2020 yılında 19.5 milyar dolar büyüklüğünde bir pazara sahip olacağı öngörülen bitkisel süt ürünleri pazarında atık büyük bir problem. Girişimciler Silk gibi büyük firmaların posalarını alıp un haline getirip yeniden kullanıma sokmak için çalışmalar yapıyorlar. Los Angeles’taki Squirl Cafe haftada 132 litre badem sütü üretiyor ve posalarını çalışanlara ve müşterilere vücut peeling’i olarak paketleyip hediye ediyor örneğin.
Birçok vegan cheesecake ve tiramisu tarifinde göreceğiniz bir karışım da kaju kreması. Kajuyu 2 saat sıcak suyun içerisinde veya 8 saat oda sıcaklığındaki suyun içinde bekletip, süzdükten sonra blenderda geçirdiğinizde kremamsı bir kıvama geliyor ve bu da birçok süt ve krema içeren tarif için güzel bir alternatif oluyor.
Bu cheesecake alternatifleri pişirilmiyor, hazırlandıktan sonra donduruluyor ve bu şekilde servis ediliyor, bu yüzden de içlerinde kıvamı tutturması için yapısı soğuk ortamda değişen hindistan cevizi yağı kullanılıyor. Yani peynirin, yumurtanın yerini bu bitkisel gıdalar alıyor.
Bu tatlı tariflerinin lezzetli olmasının yanısıra besleyici olması da önemli. Bol lifli, iyi yağ oranı yüksek, vitamin ve mineral zengini, rafine şeker eklenmemiş bir tatlı yiyerek kaçamak yapmış olmanın suçluluğunu değil, kendimize iyi bakıyor olmanın keyfini yaşayabiliyoruz.
Bu yüzden sadece vegan beslenenler değil ama ailesi ve kendisi için sağlıklı tatlı alternatifleri arayanlar için de çok güzel bir çözüm sunuyor.
Hindistan cevizi ve kajudan muhteşem yoğurtlar ve peynirler de üretildiğini eklemekte fayda var. Evde probiyotikli bir yoğurt yapmak istiyorsanız bunu yağlı bir hindistancevizi sütünü alıp, içerisine 1 saşe probiyotik eleyip oda sıcaklığında bekleterek kendiniz üretebilirsiniz.
Tabii ki her konuda olduğu gibi bitkisel süt pazarında da dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var. Öncelikle marketlerde satılan bitkisel süt ürünlerinin çoğu dev gıda firmalarına ait ve çoğunun içerisinde ilave şeker veya katkı maddesi görebiliyoruz. Her paketli gıdada olduğu gibi bu ürünlerde de az ve net içerik olmasına dikkat etmemizde fayda var. Sadece su, sütün çıkarıldığı kuruyemiş (badem,fındık) ve tat vermesi için kullanılan baharatlar veya ek vitaminler olması yeterli.
Sadece 7 içerikten oluşan bir vegan cheesecake tarifi denemek isterseniz;
200 gram hurma ve 120 gram cevizi blenderda karıştırıp, küçük boy tart kalıbına kalın bir şekilde serin ve buzdolabına kaldırın. Suda bekletilmiş 180 gram çiğ kajuyu, 1/2 limon suyunu, 80 gram sıvı hindistancevizi yağını, 150 ml hindistancevizi sütünü, 100 ml elma suyu konsantresini blenderda 1 dakika boyunca karıştırın. Bu karışımı dolapta duran tart hamurumuzun üzerine ekleyin. Buzluğa kaldırın ve 4 saat dondurun. Dileğiniz meyveleri blenderda püre haline getirip cheesecake’in üstüne dökebilirsiniz.