Bu yazıyı 2 dakika 14 saniyede okuyabilirsiniz.
Bitki yetiştirmek için illaki bir tarlaya, çiftliğe ihtiyacımız yok. EK BİÇ YE İÇ’in Genel Koordinatörü Aycan Tüylüoğlu’ndan şehir, balkon, ev bahçeciliğinin ipuçlarını öğrendik
Evde genel olarak neler yetiştirebiliriz?
Evin şartlarına uygun olarak neredeyse her türlü sebze ve aromatik bitki yetiştirilebilir. Küçük alan ve ufak saksılar için uygun ve gözde ekinler: salata yeşillikleri, biber, patlıcan, domates, fasulye, pazı, pancar, turp, kabak, salatalık.
Biraz daha zorlayıcı ekinler; kavun, mısır, patates ve tatlı patates. Anahtar cümle pratik yapıp deneyimlemek.
Balkon bahçeciliği ile pencere önü bahçeciliği, ev bahçeciliği arasındaki fark nedir?
Güneş gören bir pencere önünde neredeyse tüm sene boyunca, kışın bile sebze ve otların pek çoğunu yetiştirebiliriz. Bir balkonda, doğru şartları sağlayabilirsek ekin elde etme süresi çok uzun olabilir.
Yeni başlayanlar nereden başlamalı?
Yeni başlayanlar; yetiştirmesi en kolay ve zahmetsiz olan fesleğen, maydanoz, dereotu, biberiye gibi aromatik bitkilerin yanı sıra roka, marul, pazı gibi salata yeşillikleri ile başlayabilirler.
Bitkiler arasındaki farklar nedir yetiştirirken? Mesela maydanoz daha mı hızlı büyür, fesleğen daha mı arsızdır?
Bitkiler arasında ışık, gölge, su gibi pek çok farklı ihtiyaçlarına göre yetiştirme açısından çok fazla fark olabilir.
Hangi bitki için tohumdan başlamak daha doğru?
Kişinin şahsi tercihine bağlı olarak bir çok bitki tohumdan başlatılabilir. Bitki fidesinde ne çeşit tohum (atalık, hibrit, organik) kullanıldığı, ve sentetik kimyasalların kullanılıp kullanılmadığı konusunda tedirginlik varsa kaynağı bilinen tohumdan başlamak her zaman daha güvenlidir.
Tohumdan başlatıldıkları takdirde marul, domates, biber, fesleğen gibi tek yıllık (maksimum 1 senelik yaşam döngüsü olan) bitkiler; biberiye, lavanta, enginar, kuzukulağı gibi çok yıllık ( minimum 3 senelik yaşam döngüleri olan) bitkilere göre çok daha hızlı gelişirler. Dolayısıyla tek yıllıklarda güvenilir kaynaktan elde edilmiş tohum daha hızlı mahsul verirken, çok yıllıklarda yine güvenilir fideden başlamak hızlı sonuç verir.
Nasıl bir toprak kullanmalı?
Saksıda bitki yetiştirmek için en uygun olanı organik, hafif, tüylü, topraksız karışım (genelde torf olarak bulunur) kullanmak en uygunudur. İyi havalandırma ve kök gelişimi için böyle bir karışım tercih edilmelidir.
Yazın bitkilere nasıl bakacağız? Kışın nelere dikkat edeceğiz?
Her bitkinin farklı bakım ihtiyaçları vardır.
Soğuk mevsim sebzeleri minimum 4-5 saat güneş görmesi gerekirken, sıcak mevsim ürünleri minimum 6-8 saatlik gün ışığına ihtiyaç duyar.
Soğuk mevsim ürünleri arasında salata yeşillikleri, turp, kış lahanaları, pırasa, pancar, havuç; sıcak mevsim ürünleri arasında domates, biber, mısır, fasulye, salatalık, kavun, patlıcan sayılabilir.
3 mevsim ekimi (yani “birbirini izleyen ekim”) ise şu demek:
Baharda marul ve turplar hasat edildikten sonra, Mayıs sonlarında aynı alana biber, fasulye ve salatalık tohumları ekilir. Erken güzde aynı alana kale, marul veya brokoli ekimi yapıp sezonu kapatılır.
Her ekimden sonra organik kompost eklemek unutulmamalıdır.
Ayrıca sebzelerinizi destekleyin! Salatalık, sırık fasulyesi, biber, domates ve patlıcan dikeyde verilecek herhangi bir fiziksel (sırık vs) destekten oldukça faydalanır.
Güneşle aramızı nasıl tutmalı? Gölgede mi güneşte mi?
Sıcak seven ve yazın yetişen salata yeşillikleri gibi gölge isteyen bitkileri yetiştirirken, eğer saksı hareket ettirilebilir ise, gün ışığını ve gölgeyi maksimize etmek için saksının yeri ihtiyaca göre değiştirilir.