Bu yazıyı 1 dakika 48 saniyede okuyabilirsiniz.
Deniz börülcesi nedir, nasıl pişirilir, yerken nelere dikkat etmeli?
Tuzlu tuzlu, yeşil yeşil, deniz kokan nefis bir yaz bitkisi deniz börülcesi. Nisan-Eylül ayları arasında, deniz kıyılarında, kumda ve ıslak zeminde, kendiliğinden yetişiyor. Yaz bitmeden olabildiğince tadına varmak gerek.
Deniz börülcesinin farklı türlerine dünyanın farklı bölgelerinde rastlamak mümkün. İlginç bir tarihsel bilgi; deniz börülcesi eskiden Venedik’te cam üretiminde kullanılırmış. Küllerinde cam yapımı için gerekli olan sodyum karbonat bulunuyor. Bu sebepten İngilizce isimlerinden biri de “glasswort”.
Kaktüsü andıran dallarıyla kolayca gözden kaçabilecek bir bitki deniz börülcesi. Halbuki sadece lezzeti ve bize faydalarıyla değil, son yıllarda ortaya çıkan mucizevi yan kullanımlarıyla da dikkat çekiyor. Bu çelimsiz gibi görünen, kendiliğinden yetişen bitkinin biyoenerji alanında son derece önemli bir role sahip olduğunu biliyor muydunuz? Havacılık sektöründe deniz börülcesinin yağını kullanarak biyoyakıt üretimi üzerinde çalışanlar bile var!
Nasıl pişirmeli?
Ege’de yaz başı çok taze deniz börülcesine rastlayabilirsiniz. O kadar körpedir ki pişirmeye gerek olmayabilir. Yazın geri kalanında giderek sertleşen deniz börülcesi, kökleriyle birlikte toplanır ve satılır. Kökler bitkiyi korur ve uzun süre dayanmasını sağlar. Deniz börülcesi pişirirken bu köklerini kesmeyip, elinizle temizlemeniz yeterli. Demetin dağılmamasına dikkat ederek bol suda yıkayın. Derin bir tencerede suyu kaynatın ve kökleri yukarıda kalacak şekilde tencereye yerleştirip yaklaşık 20 dakika pişirin. Çok miktarda tuz içerdiği için herhangi bir aşamada tuz eklemeyin. Bir tanesini test edin; yeşil kısmı dalından kolay sıyrılıyorsa hazır demektir. Deniz börülcesini az pişirmemeye dikkat etmeli aksi takdirde ayıklaması zor olur. Biraz soğuduktan sonra, yeşil kısmın içindeki sapı yukarıya doğru sıyırıp çekin.
Deniz börülcesi mutfağımızda genellikle haşlanıp zeytinyağı, limon ve sarımsakla servis edilir ama aslında çok daha farklı yemekler de yapılabilir onunla. Makarna sosuna katabilir; blender’dan geçirip otlu bir salata sosu yapabilir; haşlayıp ayıkladıktan sonra tavada zeytinyağında çevirip lezzetlendirebilirsiniz. Özellikle balık yemeklerine, deniz mahsullerine çok yakışıyor.
Deniz börülcesi uzun süre dayanabiliyor. Köklerini kesmeyin, kağıt havluya sarıp buzdolabının sebze çekmecesine kaldırın. Sonraki mevsimlere saklamak isterseniz de turşusunu kurabilirsiniz.
Yararları neler?
Deniz börülcesi lezzetli olduğu kadar sağlıklı da. Mineral yüklü bir ot. İçinde iyot, kalsiyum, fosfor ve bol miktarda sodyum var. Aynı zamanda A, B12, C vitaminleri ve lif bakımından da zengin. Yararları binlerce yıldır biliniyor ama son yıllarda yapılan araştırmalar antioksidan özelliklerini de ortaya çıkarmış durumda. Deniz börülcesinde yüksek oranda tuz olduğundan yüksek tansiyon sorunu olan kişilerin dikkatli tüketmesi gerekir.