Bu yazıyı 2 dakika 47 saniyede okuyabilirsiniz.
Atıksız yaşamak sadece mutfakta değil, hayatınızın tüm alanlarında yaşam pratiklerinizi değiştirmek demek. Banyodan çalışma odasına, çocukların oyuncaklarından, dışarıda yediğiniz yemeklere kadar…
Mutfakta atıksız yaşamak için nereden başlayabileceğini yazmıştık. Gelelim evin diğer alanlarına…
Banyo ve Kozmetik
Banyo ve kozmetik, bilerek veya bilmeyerek çok fazla plastik ürettiğimiz ve tükettiğimiz alanlar. Şampuanlar, duş jelleri, antibakteriyel sabunlar, temizlik malzemeleri… Bir yıl içinde aldığımız yüzlerce deterjan, fark etmeden bizi plastiğe mahkum ediyor.
Elbette bunlara da çözümler var. Her birini uygulamak kolay değil ama küçücük bir adımınız bile pek çok şeyi değiştirebiliyor. Yurt dışında şampuanlar, losyonlar ve buna benzer pek çok şey yine açık halde satılıyor. Burada da araştırıp bulabilirsiniz. Sadece el sabunu için plastik ambalajlar yerine kalıp sabunları tercih etmek bile küçücük de olsa bir adım.
Kozmetik için doğal ve ambalajsız yöntemleri seçebilirsiniz. Bea Johnson, kitabında, makyaj malzemeleri yerine yaktığı bademleri havanda dövdükten sonra içine eklediği bir damla zeytinyağıyla göz kalemi ve far ve hatta rimel elde ettiğini anlatıyor. Tariflerini de veriyor. Kaş boyası olarak kakaoyu, allık ve ruj olarak da pancar gibi renkli sebzeleri kullanıyor. Eski çağlarda kozmetikle ilgili bir yazıyı Ruhun Doysun’da da bulabilir, ilham alabilirsiniz.
Kısacası sentetik içerikli, plastik ambalajlı ürünleri reddetmek, aynısından bir tane daha olan ürünleri azaltmak, yeniden kullanılabilir malzemeleri araştırmak ve kendi kozmetiğini yapmak birkaç adımdan biri.
Moda
Hepimizin gardrobunda bir sürü beyaz tişört, bir sürü siyah gömlek, bir sürü jean, bir sürü spor ayakkabı var. Bazıları hediye, bazıları ‘ihtiyacımız olduğu için’ alınmış, birbirinin tıpkısı giysiler. En sevdiğinizi seçin, gerisinden vazgeçin. Evet gardrobunuzdaki parçalardan ayrılmak kolay değil biliyoruz ama denemeye değer.
Adım adım atıksız gardrop için:
Ödünç almayı deneyin.
Aksesuarlarla zenginleştirin.
Boyayın. Yapıştırın, değiştirin, bir tişörtünüze zımbalar ekleyin, yaratıcılığınızı kullanın. Terziye götürün, farklılaştırsın.
Ödünç verin. Bağışlayın. Geri dönüşüm için belediyelere verin.
Trendlere direnin.
Minimal bir gardrobunuz olsun.
İkinci el kıyafete bir şans verin. Kullanmayacaklarınızı bağışlayın.
Ve hatta komposta ekleyin.
Ev temizliği
Atıksız felsefesini ev temizliğine de yansıtmak mümkün. Öncelikle, tek kullanımlık antibakteriyel ürünlerden vazgeçin. Karbonat ve sirkeye yer açın. Tekrar kullanılabilen bezler kullanın.
Su ve sirke birleşimi iyi bir temizlik malzemesi. Yapışkanları söker, banyoyu temizler, mutfağınızda kullanabilirsiniz, duvardaki nikotin izlerinden kurtarır, pasları çıkarır.
Kitaptan iki örnek:
Bulaşık deterjanı için 4 bardak çamaşır sodası, 1 bardak sitrik asit, 1 bardak deniz tuzunu karıştırın. En iyi sonuç için, durulama sırasında makinaya sirke ekleyin.
Çamaşır deterjanı için ise yarım bardak çamaşır sodası, yarım bardak sabun rendesi, çeyrek bardak ılık su kullanın; yumuşatıcı bölmesine sirke ekleyin.
Çocuklar
Çocukların doğayla bağlantısını yeniden kurmak, pazar alışverişine götürüp yediklerinin nereden geldiğini öğretmek, yapılabilecekler arasında. Bu konuda ruhunu doyuran çocuklar yazımızı tavsiye ederiz.
Çocukların ambalajlı gıda tüketmemeleri için evdeki yemeklerden kalanları lokmalar halinde bölebilir, farklı sandviçler hazırlayabilirsiniz. Beslenme çantası konusunda kararsızsanız, onun için de beş günlük bir plan çıkarabilirsiniz. Örneğin pazartesileri sandviç, makarna, kuskus. Salıları sebze yemekleri, meyveler, çarşamba protein, perşembe peynir, yoğurt…
Eski zamanlarda kıyafetler de bebek arabaları da, oyuncaklar da paylaşılırdı. Bu geleneği geri getirebilirsiniz. Çocuklar için kullandığınız oyuncakları, komşularınız, arkadaşlarınızla paylaşarak hem tasarruf edebilir, hem de plastik tüketimini azaltabilirsiniz.
Daha küçük bir çocuğunuz varsa oyun hamurunu evde de yapabilirsiniz. İki bardak un, iki bardak su, 1 kaşık yağ, 1 çay kaşığı krem tartar (ya da elma sirkesi), 1 bardak tuzu yoğurduktan sonra oyun hamurunuz hazır… Renk için de pancardan pembe, ıspanaktan yeşil, kakaodan kahverengi, yanık bademden siyah elde edebilirsiniz.
Dışarıda yemek yerken, eve sipariş verirken de yapacağımız tercihler mühim. Kalanları paket yapmalarını isteyebilirsiniz. Elbette henüz sipariş aşamasında yiyebileceğiniz kadarını istemek de bir seçim. Yanınızda kapaklı metalden eski sefertasları gibi kaplar taşıyabilirsiniz. Eve sipariş verirken pipet, plastik kaşık, çatal ve bıçak istememek gibi seçenekleriniz de var.
Sözün kısası, daha az atıkla yaşamaya karar verdikten sonra, ne kadar çok alışkanlığınızı değiştirebileceğinizi, siz de göreceksiniz…